Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Espargoulo(-de-bos)
Parietaria officinalis
Urticaceae
Nom en français : Pariétaire officinale.
Descripcioun :Aquesto espargoulo, Parietaria officinalis, que trachis souto li bos proche d'aigo (ripilsivo) es estado de tèms counfoundudo emé l'espargoulo que vèn dins li paret, l'erbo-de-paret, Parietaria judaica. Pamens èi bèn mai grando dins tóuti si partido, majamen si fueio proun longo e acabado pèr un tros fin. Coumpara emé l'espargoulo que ié sèmblo.
Usanço :Estènt mai raro, sèmblo pas que siegue estado utilisado en Prouvènço au contro de Parietaria judaica que devrié pourta soun noum. Pamens a li mémis usanço que sa cousino. De nouta que douno mens d'alergìo.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Bos umide
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Parietaria officinalis L., 1753